Instruktaż ogólny i stanowiskowy

Szkolenie wstępne jest przeprowadzane w formie instruktażu według programów opracowanych dla poszczególnych stanowisk i obejmuje:

• szkolenie wstępne ogólne, zwane instruktażem ogólnym,
   
• szkolenie wstępne na stanowisku pracy, zwane instruktażem stanowiskowym.

Instruktaż to forma szkolenia o czasie trwania nie krótszym niż 2 godziny lekcyjne, umożliwiająca uzyskanie, aktualizowanie lub uzupełnianie wiedzy i umiejętności dotyczących wykonywania pracy i zachowania się w zakładzie pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami bhp.

Instruktaż ogólny przechodzą wszyscy nowo zatrudnieni pracownicy, także studenci na praktykach i uczniowie zatrudnieni w celu praktycznej nauki zawodu, przed dopuszczeniem ich do pracy. Jego celem jest zapewnienie uczestnikom zapoznania się z podstawowymi przepisami z zakresu bhp o charakterze ogólnym (zawartymi w Kodeksie pracy, w układach zbiorowych pracy lub w regulaminach pracy), z przepisami oraz zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy obowiązującymi w danym zakładzie pracy oraz z zasadami udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku.

Instruktaż ogólny prowadzi pracownik służby bhp, osoba wykonująca u pracodawcy zadania tej służby albo pracodawca, który sam wykonuje takie zadania.

Instruktaż może przeprowadzić również pracownik wyznaczony przez pracodawcę, posiadający zasób wiedzy i umiejętności zapewniający właściwą realizację programu instruktażu i mający aktualne zaświadczenie o ukończeniu wymaganego szkolenia w dziedzinie bhp.

Instruktaż stanowiskowy przechodzą przed dopuszczeniem do wykonywania pracy:

• pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych oraz innych, na których występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych,
   
• pracownicy przenoszeni na stanowiska, o których mowa powyżej,
   
• uczniowie odbywający praktyczną naukę zawodu oraz studenci odbywający praktykę studencką.

W przypadku wprowadzenia na stanowiskach robotniczych oraz innych, na których występuje narażenie na działanie czynników szkodliwych dla zdrowia, uciążliwych lub niebezpiecznych, zmian warunków techniczno-organizacyjnych, w szczególności:

• zmian procesu technologicznego,
   
• zmian organizacji stanowisk pracy,
   
• wprowadzenia do stosowania substancji o działaniu szkodliwym dla zdrowia albo niebezpiecznym,
   
• wprowadzenia nowych lub zmienianych narzędzi, maszyn i innych urządzeń

pracownik zatrudniony na tym stanowisku odbywa instruktaż stanowiskowy przygotowujący go do bezpiecznego wykonywania pracy w zmienionych warunkach. Tematyka i czas trwania instruktażu stanowiskowego powinny być uzależnione od rodzaju i zakresu wprowadzonych na stanowisku zmian. Pracownik wykonujący pracę na kilku stanowiskach pracy powinien odbyć instruktaż stanowiskowy na każdym z tych stanowisk.

Czas trwania instruktażu stanowiskowego powinien być uzależniony od przygotowania zawodowego pracownika, dotychczasowego stażu pracy oraz rodzaju pracy i zagrożeń występujących na stanowisku pracy, na którym pracownik ma być zatrudniony. Przy czym szkolenie stanowiskowe przeprowadza wyznaczona przez pracodawcę osoba kierująca pracownikami lub pracodawca, pod warunkiem posiadania odpowiednich kwalifikacji i doświadczenia zawodowego oraz przeszkolenia w zakresie metod prowadzenia instruktażu (§ 11 ust. 5 rozporządzenia w sprawie szkolenia w dziedzinie bhp).

Instruktaż stanowiskowy powinien zapewnić uczestnikom szkolenia zapoznanie się z czynnikami środowiska pracy występującymi na ich stanowiskach pracy i ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą, sposobami ochrony przed zagrożeniami jakie mogą powodować te czynniki, oraz metodami bezpiecznego wykonywania pracy na tych stanowiskach. Instruktaż stanowiskowy kończy się sprawdzianem wiedzy i umiejętności z zakresu wykonywania pracy zgodnie z przepisami i zasadami bhp, stanowiącym podstawę dopuszczenia pracownika do wykonywania pracy na określonym stanowisku.

Odbycie instruktażu ogólnego oraz stanowiskowego pracownik powinien potwierdzić w formie pisemnej, w karcie szkolenia wstępnego przechowywanej w jego aktach osobowych w części B.

Wzór karty szkolenia wstępnego stanowi załącznik nr 2 do wymienionego rozporządzenia. Przykładowo wypełniony wzór tej karty znajduje się na str. 4 dodatku.

Wzór karty szkolenia wstępnego dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl, w dziale BHP - Szkolenia.