Skierowanie osoby przyjmowanej do pracy na wstępne badania lekarskie

Czy w skierowaniu na wstępne badania lekarskie wyłonionego w procesie rekrutacji kandydata na pracownika powinniśmy zamieścić jego PESEL w polu do tego wyznaczonym?

Przepis art. 229 § 4 K.p. stanowi, iż pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie. W związku z tym osoby przyjmowane do pracy podlegają wstępnym badaniom lekarskim (art. 229 § 1 pkt 1 K.p.), a później już jako pracownicy - badaniom okresowym i kontrolnym na zasadach określonych przez przepisy (art. 229 § 2 K.p.). Zakres profilaktycznych badań lekarskich pracowników (wstępnych, okresowych i kontrolnych), tryb ich przeprowadzania oraz sposób dokumentowania i kontroli tych badań, określa rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 r. w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 607), dalej rozporządzenie.

W niektórych przypadkach przepisy wyłączają obowiązek kierowania na wstępne badania lekarskie. Zgodnie z art. 229 § 1¹ i 1² K.p. nie podlegają im osoby:

• przyjmowane ponownie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą,
• przyjmowane do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli posiadają aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie i pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych; tę zasadę stosuje się odpowiednio w przypadku przyjmowania do pracy osoby pozostającej jednocześnie w stosunku pracy z innym pracodawcą.

Stosownie do § 4 ust. 2 rozporządzenia, skierowanie na badania wstępne osoby przyjmowanej do pracy powinno zawierać:

• określenie rodzaju badania profilaktycznego, jakie ma być wykonane (pracodawca przekreśla nazwy pozostałych badań wymienionych we wzorze, wskazując tym samym badania wstępne),
• określenie stanowiska pracy, na którym osoba ta ma być zatrudniona; w tym przypadku pracodawca może wskazać w skierowaniu dwa lub więcej stanowisk pracy, w kolejności odpowiadającej potrzebom zakładu,
• opis warunków pracy uwzględniający informacje o występowaniu na stanowisku lub stanowiskach pracy, o których mowa wyżej, czynników niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia lub czynników uciążliwych i innych wynikających ze sposobu wykonywania pracy, z podaniem wielkości narażenia oraz aktualnych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, wykonanych na tych stanowiskach.

Ponadto wzór skierowania zamieszczony w rozporządzeniu wymaga podania wskazanych w nim danych osobowych osoby kierowanej na badania.

W przypadku osoby przyjmowanej do pracy, w skierowaniu na badania wstępne w polu oznaczonym nr PESEL należy wskazać datę urodzenia - tak wynika z objaśnień zamieszczonych w końcowej części wzoru skierowania na badania lekarskie. Od osoby ubiegającej się o zatrudnienie pracodawca może żądać danych obejmujących:

• imię (imiona) i nazwisko,
• datę urodzenia,
• dane kontaktowe wskazane przez taką osobę,
• wykształcenie,
• kwalifikacje zawodowe,
• przebieg dotychczasowego zatrudnienia.

Przy czym trzech ostatnich pracodawca może żądać gdy jest to niezbędne do wykonywania pracy określonego rodzaju lub na określonym stanowisku. Natomiast innych danych osobowych niż określone wyżej, pracodawca może żądać gdy jest to niezbędne do zrealizowania uprawnienia lub spełnienia obowiązku wynikającego z przepisu prawa (art. 22¹ § 1-2 i 4 K.p.). Numeru PESEL (a w przypadku jego braku - rodzaju i numeru dokumentu potwierdzającego tożsamość), pracodawca może żądać od pracownika (art. 22¹ § 3 pkt 2 K.p.). Udostępnienie pracodawcy danych osobowych następuje w formie oświadczenia osoby, której dane dotyczą, a pracodawca może żądać udokumentowania danych osobowych (osoby ubiegającej się o zatrudnienie/pracownika) w zakresie niezbędnym do ich potwierdzenia (art. 22¹ § 5 K.p.).

Zwracamy uwagę! W skierowaniu na badania profilaktyczne nie należy zamieszczać danych o stanie zdrowia kierowanego na badania kandydata/pracownika (por. stanowisko UODO wyrażone w decyzji z 27 kwietnia 2022 r. znak DS.523.7376.2021, dostępne na stronie internetowej www.uodo.gov.pl/decyzje/DS.523.7376.2021).

Przepis § 4 ust. 1a rozporządzenia stanowi, iż skierowanie na badania profilaktyczne wydawane jest w dwóch egzemplarzach, z których jeden otrzymuje osoba kierowana na badania. Pracodawca powinien jednak sporządzić 3 egzemplarze, ponieważ przepisy rozporządzenia w sprawie dokumentacji pracowniczej nakazują przechowywanie go w aktach osobowych pracownika.

Wzór skierowania na badania lekarskie dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl.